Asset Publisher Asset Publisher

Zurück

Nowocześni obywatele dążą do zapewnienia zrównoważonej przyszłości

Nowocześni obywatele dążą do zapewnienia zrównoważonej przyszłości

 

Warsztat jest częścią zajęć "Zrównoważony rozwój, z czym się to je."

Odbiorcy: szkoła ponadpodstawowa, także: rodziny, dorośli, uczniowie starszych klas szkół podstawowych

Opis scenariusza: Scenariusz dotyczy naszych wyborów jako konsumentów. Codziennie dokonujemy ich mnóstwo: dojeżdżamy do szkoły lub pracy samochodem albo rowerem, pijemy wodę z kranu albo z butelki, budujemy domy z drewna lub z betonu. Pretekstem do dyskusji, przede wszystkim w grupach, na temat takich wyborów jest krótki film i zdjęcia różnych przedmiotów używanych w życiu codziennym.

Rezerwuj zajęcia w naszym systemie rezerwacji (widoczne tylko dostęne terminy!)

Czas trwania: 1 godzina.

Pytania kluczowe: Czy mam wpływ na katastrofę klimatyczną? W jakim zakresie? Co mogę zrobić, żeby jej zapobiec?

Cele zajęć: Uczestnik zajęć potrafi rozróżnić surowce i źródła energii odnawialne i nieodnawialne oraz zna wpływ ich stosowania na zmiany klimatu.

Metody: Dyskusja, prelekcja multimedialna.

Formy pracy: Praca w grupie.

Środki dydaktyczne: Pakiet zdjęć, film.

Przebieg zajęć:

I.  Wprowadzenie

Prowadzący wita się z uczestnikami omawia czas trwania i ich przebieg.

II. Praca właściwa

Film (około 15 minut)

Prowadzący proponuje obejrzenie filmu „Dlaczego powinniśmy budować drewniane drapacze chmur” (Michael Green). Film wprowadza uczestników w tematykę akumulacji CO2 w drewnie w opozycji do betonu, którego produkcja jest jednym z istotnych emitentów CO2.

Prowadzący pyta uczestników o wrażenia z filmu. Krótko omawia odnawialność drewna jako surowca i zwraca uwagę na to, że ten aspekt, czyli odnawialność surowca, będzie istotny w dalszej części zajęć.

Praca w grupach (około 6 minut)

 

Uczestnicy dobierają się w pary na podstawie swoich kart i wybierają kartę (zdjęcie), która, biorąc pod uwagę przyszłość naszej cywilizacji, będzie lepszym wyborem i przygotowują się do omówienia swoich wyborów na forum całej grupy.

Pary uczestników kolejno przedstawiają i omawiają swoje wybory. Prowadzący moderuje dyskusję, zwraca uwagę na aspekty omówione niżej. Uczestnicy zajęć zwykle mają już wyrobiony pogląd, co jest lepszym a co gorszym wyborem. Zwykle nie potrafią ich uzasadnić, tzn. wydaje im się, że potrafią: „jest lepsza, bo nie jest plastikowa”. W znacznej części to prowadzący musi naprowadzać uczestników zajęć i zwracać ich uwagę np. na:

  • taboret metalowy: do wytopu rud metali (surowiec nieodnawialny!) potrzeba ciepła, które w niektórych przypadkach może być uzyskiwane z węgla drzewnego pochodzącego z nielegalnego wyrębu np. w Amazonii;
  • banany, drewno egzotyczne, narciarstwo zjazdowe, autobus, woda w butelce: problem dodatkowego transportu, który spala nieodnawialne surowce energetyczne i emituje C02;
  • bluza z polaru, łódź z tworzywa, torba „foliowa”, plastikowa butelka: przedmioty wytwarzane w większości z ropy naftowej (surowiec nieodnawialny, warto zauważyć, że uzależnienie od ropy naftowej grozi trudnymi do przecenienia skutkami gospodarczymi określanymi jako Peak Oil
  • dom, stołek, podłoga z drewna: problem „jak brać od przyrody drewno, bez niszczenia jej”. Przynajmniej częściową odpowiedzią jest certyfikacja, polegająca na tym, że zewnętrzni eksperci sprawdzają poprawność prowadzenia gospodarki leśnej. Problemy i konflikty z certyfikacją, jakie mają niektóre RDLP i o których może wiedzieć część uczestników zajęć są dowodem na to, że proces certyfikacji jest niezależny od podmiotu poddającego się certyfikacji, a który jednocześnie za certyfikację płaci.
  • w przypadku bardziej zaawansowanych uczestników zajęć warto zwrócić uwagę na nieoczywistość pewnych wyborów, np. intensywna produkcja bawełny spowodowała w rejonie Morza Kaspijskiego i Jeziora Aralskiego ogromną degradację środowiskową, podobnie intensywna hodowla owiec może prowadzić do lokalnych zniszczeń przyrodniczych.

 

III.  Podsumowanie

Warto poprowadzić krótką dyskusję o naszym realnym wpływie na globalne ocieplenie (przyczyny antropogeniczne są poza dyskusją naukową) i/lub o zrównoważonym leśnictwie.

 

Źródło

 

Bjørn Helge, Edukacja dla zrównoważonego rozwoju, Instytut Rozwoju Leśnictwa 01.11.2015. Maszynopis dostępny: https://nadlesnictwo.gdansk.lasy.gov.pl/edukacjagdansk#.YPrcv45zRPY

 

Związek z podstawą programową

 

Problematyka zrównoważonego wykorzystania surowców to geneza zrównoważonego rozwoju. Współcześnie, jednym z jego celów, określanych przez ONZ, jest podjęcie pilnych działań w celu przeciwdziałania zmianom klimatu i ich skutkom. Problematykę zrównoważonego rozwoju na przykładzie leśnictwa znajdziemy w podstawie programowej dla liceów i techników w przedmiocie Geografia X. 4: [uczeń] uzasadnia konieczność racjonalnego gospodarowania zasobami leśnymi zgodnie z zasadami zrównoważonej gospodarki leśnej i ochrony przyrody.

Biologia BIOL-2.0-VIII.3 analizuje wpływ człowieka na różnorodność biologiczną;

Biologia BIOL-2.0-VII.9 przedstawia odnawialne i nieodnawialne zasoby przyrody oraz propozycje racjonalnego gospodarowania tymi zasobami zgodnie z zasadą zrównoważonego rozwoju.

Tematyki związanej wprost z antropogeniczną zmianą klimatu w podstawie programowej nie znajdziemy, ale przyczynkiem dyskusji na ten temat może być Geografia III: [uczeń] przedstawia czynniki klimatotwórcze decydujące o zróżnicowaniu klimatu na Ziemi.